Anja De Grève: Redelijke aanpassingen is ook de verwachtingen bijstellen

Op de gemeentedienst van Liedekerke krijgt Anja De Grève meer doorgang voor haar rolstoel en staan er betere handvatten aan de kasten. Ze kreeg ook aangepaste computerschermen. Toch vonden de redelijke aanpassingen vooral plaats in de hoofden van haar chef en collega’s. “Sommige zaken zal ik nooit zo goed kunnen doen als anderen. Het team heeft dat aanvaard.”

Universele aanpassingen

Doordat de gemeentedienst geen liften heeft, werkt Anja helaas wel in een apart bureau op het gelijkvloers. “De collega’s werken boven, hier is geen ruimte om hen bij mij te zetten. Dat is wat vervelend, maar ik kan ermee leven. We bellen elkaar vaak op voor overleg of ze komen tot beneden. Vergaderingen vinden ook altijd hier plaats.” Het overheidsgebouw is op zich dus niet op haar handicap aangepast, maar dit valt niet zomaar te veranderen.

In het bureau waar Anja werkt, is een vergadertafel wat opzij geschoven en staan er intussen handvatten op de kastdeuren. “Een aantal collega’s zegden: ‘dat is voor ons ook beter, nu kunnen wij er ook makkelijker aan’. Ik denk wel dat je kunt zeggen dat je meer oog krijgt voor wat voor iedereen beter is als je mensen met een beperking in dienst hebt”, stelt Anja. “Zo hoor je redelijke aanpassingen ook door te voeren. Je moet denken aan universele aanpassingen die voor iedereen beter zijn. Trouwens ook voor mensen die nu nog niet in dienst zijn. Op deze manier faciliteer je diversiteit in je organisatie.”

Nog zo’n universele aanpassing in de organisatie is van niet-materiële aard. “Sinds 2016 heeft iedereen de mogelijkheid om flexibel te werken. We mogen prestaties leveren tussen 7u en 21u. Iedereen is daar beter mee af en het maakt het voor mij mogelijk om twee dagen per week naar de kinesist te gaan. Zo simpel kunnen redelijke aanpassingen soms zijn.”

Een andere mentaliteit

Van de automatische deur werd de elektronische lezer om binnen en buiten te kunnen gaan wat lager gezet, zodat Anja die vanuit haar rolstoel kon bedienen en op aanraden van de VDAB wordt overwogen om spraaktechnologie in te schakelen wat het typen aanzienlijk kan beperken. En daarmee zijn de praktische aanpassingen wel zo’n beetje rond, verder kan de gemeentedienst allicht voorlopig niet gaan.

“Er zijn zaken die je niet weggewerkt krijgt met fysieke oplossingen. Ik werk trager omdat ik me trager verplaats en trager typ en de lay-out van mijn documenten staat niet altijd op punt. Een redelijke aanpassing vanuit de werkgever is dan ook dat hij zijn verwachtingen bijstelt. Het gaat om een wijziging van mentaliteit”, weet Anja. “Ik zal bepaalde zaken nooit op dezelfde manier kunnen uitvoeren als andere collega’s.”

Het is dus een kwestie die begrenzingen te aanvaarden, maar tegelijk kun je ook als team veel opvangen. “Als je vertrekt vanuit de idee dat iedereen zijn troeven heeft en iedereen zijn mindere punten, dan is er veel mogelijk”, meent Anja. “Zo kreeg ik in het begin te horen dat de opmaak van mijn documenten wat slordig was. Ik heb dan uitgelegd dat dit met mijn motorische handicap te maken heeft. Dus wat doen we nu gewoon? Ik beperk mij tot de inhoud en een collega helpt mij met de vormgeving. Daarnaast werken we zoveel mogelijk met sjabloondocumenten, zodat ik kan voortgaan op lay-out die eerder al gemaakt is.” Ook hier geldt de logica: wie zijn organisatie aanpast met het oog op diversiteit, zal uitkomen op vereenvoudiging en verbetering van werkingsprocessen.

“Als je alle medewerkers met hun talenten in huis wil, dan moet je de mindere zaken gewoon opvangen”, stelt Anja terecht. “Maak voor een persoon met een beperking gewoon een functiebeschrijving met zo weinig mogelijk zaken die hij niet zelf kan uitvoeren en pak de uit te voeren taken op teamniveau aan. Dan kan iedereen maximaal werken op waar hij goed in is.”