Goede praktijk: "Mijn radar staat altijd open in functie van mijn beperking"
Vandaag hebben we afgesproken met Johan Cremery om zijn verhaal met ons te delen.
Vertel eens wat meer over jezelf, Johan?
Ik ben 55 jaar oud en woon in Nazareth bij Gent. Al 32 jaar rolstoelgebruiker door een auto/arbeidsongeval waardoor ik verlamd ben. Ik heb hierdoor twee jaar moeten revalideren om daarna terug aan het werk te gaan. Mijn radar staat altijd open in functie van mijn beperking omdat ik op de dag van mijn ongeval me voorgenomen heb om een voorbeeld te zijn. Om positief te tonen dat je met een beperking ook nog iets kunt. Dat maakt dat ik iedere dag blij en welgezind opsta. Door het ongeval kan ik relativeren. Dat ik arbeidsongeschikt ben, biedt voor mij een voordeel, want daardoor krijg ik een uitkering en mag ik dat daarnaast nog combineren met werk.
Je hebt dan een erkenning arbeidshandicap bij de VDAB?
Ja, maar ook heb ik 70% blijvende arbeidsongeschiktheid en 30% hulp van derden vanuit de arbeidsongevallenverzekering van mijn toenmalige werkgever. Daarnaast ben ik door de FOD sociale zekerheid erkend als iemand met een beperking. Dat wil zeggen dat ik bijvoorbeeld een parkeerkaart voor mensen met een beperking krijg, maar ook aangepaste tarieven voor elektriciteit.
Welke studies heb je gedaan?
Eerst industrieel ingenieur, maar daar ben ik mee gestopt omdat ik toen mijn sociale kant ontdekt heb. Ik heb allerlei jobs gedaan, mijn legerdienst gedaan en daarna beginnen werken. Na mijn ongeval heb ik een aantal opleidingen gevolgd waaronder management voor KMO’s. Dat is te vergelijken met een korte bachelor, maar dan in avondonderwijs. Daar heb ik ontdekt dat industrieel ingenieur eigenlijk niets voor mij was en dat management en HR mij meer aanspreken.
Ligt jouw huidige werk dan ook meer in de richting van management en HR?
Ik combineer een aantal zaken. Ik heb een betaalde job bij Move All The Way, een bedrijf dat rolstoelen en andere hulpmiddelen verkoopt aan mensen met een beperking. Daarnaast heb ik een bedrijf rond PR, business-consulting, marketing, eventmanagement, coachend en motiverend spreken en fondsenwerving. Vooral gericht op de wereld van of aangrenzend bij mensen met een beperking. Ik zit daarnaast ook in de raad van bestuur van Reva vzw. Daar ondersteun ik de coördinator voor de organisatie van de beurs van volgend jaar. Het thema is “echt werk”. Ik ondersteun administratief de oprichter van “Delen is vermenigvuldigen”, een community van ondernemers. Daarnaast heb ik een eigen persoonlijke missie: echt werk voor personen met een beperking faciliteren.
Dat zijn heel wat zaken die je combineert! Wat maakt dat werk voor jou belangrijk is?
Ten eerste omdat ik mij vanaf mijn ongeval heb voorgenomen om de samenleving niet de kans te geven om mij te verwijten dat ik profiteer van de samenleving. Ten tweede om te tonen dat je iets kan. Ten derde het brengt natuurlijk ook geld in het laatje en dus heb je meer vrijheid. Ten laatste wil je je als mens nuttig voelen, iets bereiken, samenwerken met andere mensen, dat geeft voldoening. Het is een meerwaarde in je leven. Werken maakt gelukkig en dan heb ik het niet over het financiële aspect. Ik slaag erin om van elke job een persoonlijke challenge te maken, dat zorgt ervoor dat ik gelukkig ben. Ik ben ook gewoon gelukkig dat ik leef. Of ik nu werk, de was doe, of in de file sta. Dat maakt niet uit, ik ben gelukkig. Ik ben mij ervan bewust dat er landen zijn waar géén rolstoelen zijn en dan stopt het daar.
Dat klopt ! Zijn er drempels die je zelf bent tegengekomen in jouw zoektocht naar werk?
Dat verliep allemaal nogal vlot. Voor mijn ongeval werkte ik in een voedingsindustriebedrijf. Na anderhalve maand na het ongeval kwam de HR-directeur bij mij op bezoek in het ziekenhuis. Hij zei toen ook: ‘Johan, take your time, maar als je denkt dat je klaar bent voor een job, spreek en ik ben zeker dat wij een job hebben voor jou.” Dat was een job in het logistieke depot van Moeskroen. Qua infrastructuur waren er een aantal trappen, maar dat is snel weggewerkt. De grootste drempel daar was eerder de logistiek directeur die zei “Ik ga geen oppas spelen voor een rolstoelgebruiker”. Na een goed gesprek, vroeg hij meteen wanneer ik kon starten! Ik heb het geluk dat ik mondig ben en mij daartegen kan verzetten. Ik ben ook bewust dat niet iedereen dat kan. Dus we moeten er als samenleving aan werken dat iedereen gelijkwaardig behandeld wordt.
Om op die gelijkwaardigheid in te pikken, zijn er drempels die je ervaart/ervaarde tijdens je werk?
Ze hebben zich goed aangepast qua infrastructuur. Ze hebben een helling laten maken langs de trap. Ze hebben zowel buiten als binnen gekeken wat er aangepast kon worden. Ze vonden dat zij hun verantwoordelijkheid moesten opnemen als zij beslisten dat ik de job kon doen. Daarnaast speelde ook de mindset van de collega's een grote rol! Ik was een collega en ze betrokken mij nog steeds bij het reilen en zeilen van de werking. Zo was er eens een situatie waarbij ik mee moest om een probleem op te lossen. Eenmaal aangekomen, bleek dat daar drie treden waren. Daar hadden zij helemaal niet bij stilgestaan omdat ze mij als een collega zagen en niet mijn rolstoel.
Ik heb daarna verschillende keren gesolliciteerd. Dan zijn er soms letterlijke drempels. Bijvoorbeeld dat je het bedrijf niet binnenkan omwille van trappen. Daardoor sta je drie trappen lager dan de anderen die er willen werken, letterlijk en figuurlijk. Ik heb daar uiteindelijk wel kunnen werken en ze hebben de nodige aanpassingen gedaan. Echter kunnen we als samenleving niet van iedereen verwachten dat hij altijd de energie heeft om weer die drempels te overwinnen. Dat is niet correct.
De mindset van de samenleving moet zijn; wij hebben een zeer diverse samenleving op alle vlakken. Dat betekent ook diversiteit in fysieke beperkingen. Dus moeten we maken dat we fysieke drempels wegnemen. Er moet eerder gedacht worden in termijn “wij hebben een vacature en we zoeken een mens om die in te vullen”. Kleur, gender, geloof maakt niet uit.
Op mijn werk nu ervaar ik soms onbewuste drempels. Er is dan een levering in de avond en de volgende morgen kom ik binnen en kan ik de poort niet door omdat die levering er staat. Ook hier hebben we een oplossing voor bedacht dankzij communicatie. We lijnen nu zones af waar zaken mogen blijven.
Ik merk wel dat ik met de jaren assertiever ben geworden. Als ik tickets koop voor een optreden dan verwacht ik dezelfde ervaring als iedereen. De ervaring moet voor iedereen hetzelfde kunnen zijn. Soms moet je de boodschap krijgen; je hebt je best gedaan, maar het was niet goed genoeg.
Welke redelijke aanpassingen zijn er nu voor jou op het werk?
Als eerste is de deur geen drempel, omdat die automatisch opengaat. Alle deuren zijn breder dan gewoonlijk. Er zijn ook geen drempels in het gebouw. En er is een lift om naar de eerste verdieping te gaan. Er is een aangepast toilet. Er zijn geen infrastructurele drempels waardoor alle collega's optimaal kunnen functioneren. In het atelier is een werktafel die je hoger of lager kan zetten. Alles was er al toen ik er kwam werken. We gaan nu naar een nieuw gebouw en daarbij vraag ik wel extra aandacht voor de dingen die er nu nog niet zijn. Bijvoorbeeld stopcontacten die je vanuit een stoel kunt bedienen. Traditioneel zijn die laag bij de grond, maar dit is voor niemand handig. Alle toiletten moeten sowieso toegankelijk zijn en er komt een changing place. Ik wil ook dat het gebouw zo is dat iemand met een beperking autonoom het bedrijf kan openen en afsluiten. Het is belangrijk dat mensen willen luisteren en daarnaar willen handelen. Dat aanpassingen uiteindelijk voor iedereen gebeuren. Universal design is dat.
Krijg je naast aanpassingen ook persoonlijke ontwikkelingskansen, de kans om je talenten te ontplooien?
Ik ben de oudste persoon in het bedrijf, de werkgever heeft me aangenomen omwille van mijn ervaring in vele bedrijven en op vele domeinen. Toen ik in 2018 startte waren we met vijf. Nu is dat ondertussen twaalf. Voor een bedrijfsleider is dat een aanpassing, want alles moet herdacht worden.
Ik ben eigenlijk zijn rechterhand. Voor mij is de zachte HR kant iets superbelangrijk, het werken met mensen. Ik mag me ontplooien en op zoek gaan naar de problemen op de werkvloer. Ik mag daarnaast ook opleidingen volgen
Maakt jouw werkgever daarnaast ook gebruik van de ondersteuningsmogelijkheden die er bestaan?
Mijn werkgever maakt gebruik van de VOP (nvdr: Vlaamse OndersteuningsPremie) en van werkpostaanpassingen. Daarnaast krijg ik zelf een kleine vergoeding voor verplaatsing bovenop de gewone vergoeding van verplaatsing van de werkgever.
Mijn werkgever is zelf iemand met een beperking dus hij kent die wereld goed. We zijn een team van 12 en vier daarvan zijn rolstoelgebruikers.
De missie van het bedrijf is mensen met een fysieke beperking stimuleren om zich maximaal te ontplooien en daarbij ook beschikbare technologieën te gebruiken. De hulpmiddelen gebruiken die er zijn om je leven vast te pakken en uit te bouwen.
Dat zijn externe ondersteuningsmogelijkheden die er bestaan. Voor welke ondersteuning zorg(de) je zelf?
Toen ik mijn eerste job deed, heb ik mee helpen zoeken welke ondersteuning er bestond en zelf contact opgenomen met de diensten. Als ik ga werken, wil ik wel dat die werkgever ondersteund wordt en krijgt waar hij recht op heeft om te maken dat ik kan werken. Zelfs in de best aangepaste omgeving is het zo dat je vanuit je beperking rendementsverlies hebt. Ik vind het goed dat de werkgever ondersteund wordt daarvoor.
Wat betekent werkbaar werk voor jou?
Iedere mens moet de kans krijgen om in alle facetten van zijn mens-zijn te functioneren. Er enerzijds voor zorgen dat het bedrijf draait, maar tegelijk zorgen dat hij gelukkig is als mens. Als je een ongelukkige werknemer hebt is dat zeer slechte reclame voor jouw bedrijf.
Als je de klok kon terugdraaien, wat had je anders gedaan?
Ik heb mij een periode te hard gefocust op mijn werk en te weinig op mijn gezin. Dat is omdat het mijn persoonlijke missie was, ik werd helemaal opgeslorpt door mijn werk. De missie was heilig. Dit had ik anders willen doen.
Wat zou je graag nog willen realiseren in/met jouw job?
Ik hoop dat we naar een meer werkbaar werk kunnen gaan. Dat de werkgever daar nu meer aandacht voor heeft en iemand extern onder de arm neemt. Daarnaast mijn belangrijkste missie: dat we in een samenleving leven waarin mensen echt bijna zonder drempels kunnen kiezen om te werken. Dat is wat er moet komen.
Wil je zelf graag nog iets toevoegen?
Ik hoop dat dit interview en de andere interviews maken dat meer mensen met een beperking ondanks de huidige drempels, toch uit hun zetel willen/kunnen/durven komen en kiezen voor werk. Zelfs al heb je een erkenning 100% invaliditeit, twijfel ik eraan of dat voor jou voldoende is om gelukkig te zijn. En dat we zoveel mogelijk werkgevers en vooral de overheid, kunnen overhalen om werk te maken van echt werk voor mensen met een beperking.